Bahagian Kesihatan Awam
Unit Pembangunan Kesihatan Keluarga
Pengenalan
Aktiviti Program Pembangunan Kesihatan Keluarga meliputi perkhidmatan preventif, promotif, kuratif dan rehabilitasi dalam penjagaan kesihatan asas. Tiga komponen utama di dalam program ini ialah kesihatan primer, kesihatan keluarga dan pemakanan.
Fungsi Utama
Fungsi utama Pembangunan Kesihatan Keluarga adalah untuk meningkatkan dan menggalakkan taraf kesihatan yang optima bagi individu, keluarga serta masyarakat amnya yang meliputi :
- Perkhidmatan kesihatan asas
- Ibu hamil dan bayi baru lahir
- Bayi dan kanak-kanak
- Kanak-kanak sekolah dan remaja
- Dewasa
- Warga tua
- Menyediakan perkhidmatan kesihatan yang sesuai bagi golongan keperluan khas dan pesakit mental di dalam komuniti
- Menggalakkan, mengekalkan dan meningkatkan taraf pemakanan masyarakat
- Menyediakan perkhidmatan kesihatan yang cekap, berkesan, mampu, mudah diperolehi dengan pendekatan teknologi yang sesuai di "first point of contact" dengan masyarakat supaya kesihatan masyarakat dapat dipertingkatkan lagi ke tahap optima
Unit Kawalan Penyakit Berjangkit [CDC]
Info Bahagian
- Memastikan pelaksanaan semua dasar, polisi, strategi dan aktiviti kawalan penyakit berjangkit seperti Penyakit Cegahan Vaksin, Penyakit Zoonosis, Penyakit Bawaan Air & Makanan, Penyakit Bawaan Vektor, Tuberkulosis, Kusta, HIV/STD/ Hepatitis C serta lain-lain penyakit berjangkit yang menjadi masalah kepada kesihatan awam.
- Merancang dan memantau aktiviti Survelan Penyakit Berjangkit, dan kesiapsiagaan terhadap Wabak dan Bencana serta kesihatan Antarabangsa.
Kawalan Penyakit Berjangkit (CDC)
- Memantau semua jenis penyakit yang tersenarai dalam Akta Pencegahan dan Pengawalan Penyakit Berjangkit 1988 (Akta 342).
Antara fungsinya ialah memantau:
- Penyakit Bawaan Makanan ( FWBD)
- Memantau data kejadian penyakit, menganalisa data kejadian, mendapatkan reten wabak dan menghantar ke KKM, menjalankan audit, mengesan wabak dan pastikan siasatan dan kawalan di daerah berjalan lancar
- Penyakit Zoonosis
- Koodinasi dan berkongsi data berkaitan dengan agensi lain dan merancang pelan tindakan.
- Memantau data kejadian penyakit, menganalisa, mengesan wabak dan pastikan siasatan dan kawalan di daerah berjalan lancar, mendapatkan reten wabak dan menghantar ke KKM
- Penyakit Berkaitan Vaksin (VPD)
- Koodinasi dan berkongsi data liputan Imunisasi dengan Unit Pembangunan Kesihatan Keluarga
- Memantau data kejadian penyakit melalui sistem e-notis, menganalisa, mendapatkan reten wabak dan menghantar ke KKM.
- Mengesan wabak dan pastikan siasatan dan kawalan di daerah berjalan lancar.
Survelan
- Memastikan dan memperkukuhkan Sistem Survelan dan pengurusan wabak dan bencana.
- Memantapkan sistem informasi/ dokumentasi penyakit-penyakit berjangkit dan memperkemas program kesihatan antarabangsa
- Memastikan semua pelan kesiapsiagaan menghadapi penyakit berjangkit berada dalam keadaan baik, tersusun dan diuji dari semasa ke semasa.
- Menjalankan latihan berkaitan kawalan penyakit berjangkit kepada anggota di peringkat daerah.
- Mengurangkan kadar kematian (mortaliti) dan kejadian kes (morbiditi) yang disebabkan oleh penyakit berjangkit.
- Menguatkuasakan Akta Pencegahan Dan Kawalan Penyakit-Penyakit Berjangkit 1988.
Unit Kawalan Penyakit Berjangkit [Tibi/Kusta]
Objektif Unit
- Mencegah transmisi dan penularan jangkitan tibi/kusta
- Mengurangkan morbidity mereka yang dijangkiti
- Mengurangkan impak tibi/kusta ke atas individu, keluarga dan masyarakat
- Menggerakkan sumber-sumber yang ada dalam membenteras wabak tibi/kusta
- Mewujudkan kerjasama dan kolaborasi pelbagai agensi tempatan
Aktiviti Unit
- Menjalankan kursus untuk tibi/kusta/BCG
- Melatih anggota untuk pengurusan tibi/kusta/BCG
- Menjalankan program yang berkaitan dengan rawatan dan pencegahan tibi/kusta
- Membuat penyeliaan ke daerah-daerah
- Mengemaskini reten yang dihantar dari daerah
Unit Kawalan Penyakit Berjangkit [AIDS]
Objektif Unit
- Memantau trend kejadian penyakit hiv/aids seluruh negeri Terengganu
- Memantau trend kejadian penyakit 'sexually transmitted infection (STI)' seluruh negeri Terengganu
- Memantau perjalanan program kawalan dan pencegahan aids/sti seluruh negeri Terengganu
- Mempastikan keberkesanan perjalanan program pencegahan hiv di kalangan kumpulan sasaran (penagih dadah suntikan dan lain-lain kumpulan berisiko
Aktiviti Unit
- Aktiviti survelan kes hiv/aids
- Program saringan hiv di kalangan pesakit STI
- Program pemantauan aktiviti pencegahan dan kawalan hiv/aids di PUSPEN
- Program pemantauan aktiviti pencegahan dan kawalan hiv/aids dipenjara
- Aktiviti pendidikan kesihatan (program pencegahan dan kawalan aids)
- Program terapi gantian dengan metadon
- Program rawatan antiretroviral (ARV)
- Program saringan hiv di kalangan pesakit tb
- Program pertukaran jarum dan alat suntikan di kalangan penagih dadah yang menggunakan jarum suntikan
- Program ujian saringan hiv pra-perkahwinan
- Program pencegahan transmisi hiv dari ibu ke anak (PMTCT)
- Program pengurusan hiv di peringkat penjagaan kesihatan primer
- Program pengurusan hiv sukarela dan tanpa nama
Fungsi Unit
- Mencegah transmisi dan penularan jangkitan hiv/aids dan sti
- Mengurangkan morbidity mereka yang dijangkiti
- Mengurangkan impak hiv/aids dan sti ke atas individu, keluarga dan masyarakat
- Menggerakkan sumber-sumber yang ada dalam membanteras kes hiv/aids dan sti
- Mewujudkan kerjasama dan kolaborasi pelbagai agensi tempatan
Unit Kawalan Penyakit Tidak Berjangkit [NCD]
Unit Kawalan Penyakit Tidak Berjangkit
- Unit Kawalan Penyakit Tidak Berjangkit Negeri Terengganu meliputi perkhidmatan pencegahan, promosi kesihatan, rawatan dan rehabilitasi dalam beberapa aktiviti di bawah Program Kawalan Penyakit Tidak Berjangkit.
Program/aktiviti yang diliputi adalah :
- Program Pencegahan dan Kawalan Penyakit Diabetes
- Program Pencegahan dan Kawalan Penyakit Kardiovaskular
- Program Kawalan Tembakau
- Program Pencegahan Salahguna Substans
- Program Pencegahan Kebutaan
- Program Pencegahan Kecederaan
- Program Kawalan Kanser
- Program Kesihatan Mental
- Program Komuniti Sihat Pembina Negara (KOSPEN)
- Program Verifikasi Kematian Yang tidak Disahkan Secara Perubatan (Verbal Autopsy)
Carta Fungsi Unit Kawalan Penyakit Tidak Berjangkit
- Membuat perancangan dan pengurusan program Kawalan Penyakit Tidak Berjangkit di peringkat negeri.
- Merancang latihan dan pembangunan program Kawalan Penyakit Tidak Berjangkit.
- Melakukan pemantauan dan penyeliaan lapangan di daerah-daerah.
- Memberi khidmat teknikal dan menjadi pakar rujuk dalam bidang penyakit tidak berjangkit.
- Merancang dan menjalankan kajian untuk tujuan peningkatan kualiti dalam bidang kawalan penyakit tidak berjangkit.
- Menjalinkan hubungan kerjasama dengan badan-badan kerajaan, bukan kerajaan dan masyaratak setempat dalam memperhebatkan kawalan penyakit tidak berjangkit
Unit Perkembangan Kesihatan Awam
Info Bahagian.
- Bahagian Kesihatan Awam menumpukan aspek pencegahan dan kawalan penyakit melalui aktiviti Pengurusan Kesihatan Awam, Pembangunan Kesihatan Keluarga, Kawalan Penyakit dan Promosi Kesihatan. Aktiviti ini dilaksanakan melalui 8 Pejabat Kesihatan Daerah, 48 Klinik Kesihatan, 128 Klinik Desa dan 15 Klinik Komuniti.
Fungsi Unit
- Unit Pengurusan Kesihatan Awam Bertanggungjawab:
- Menyelaras dan memantau kewangan, perancangan strategik keperluan sumber dan urustadbir Bahagian Kesihatan Awam dilaksanakan dengan cekap dan efisien berdasarkan keperluan, sumber sedia ada dan undang-undang/peraturan semasa pentadbiran.
- Memantau maklum balas pelanggan berkaitan Program Kesihatan Awam
- Menyelaras Mesyuarat-mesyuarat Ketua Unit & Teknikal KA/ aktiviti program
- Menyelaras Pelan Tindakan bagi Bahagian KA
- Unit Pembangunan & Pengurusan Infrastruktur Bertanggungjawab:
- Menyelaras permohonan peruntukan untuk aset perubatan, bukan perubatan, kenderaan di Bahagian KA.
- Menyelaras permohonan projek pembangunan dan infrastruktur fasiliti KA.
- Menyelaras permohonan peruntukan mengurus (ABM)
- Menyelaras permohonan Dasar Baru / One Off bagi Program KA.
- Menyemak dan membuat ulasan keperluan tapak/premis fasiliti kesihatan untuk kelulusan bagi tujuan perolehan, pemberimilikan, tukar guna, penyerahan dan penyewaan
- Menyelaras pengurusan aset di Bahagian KA
- Unit Kualiti Kesihatan Awam & Program Khas Bertanggungjawab:
- Menyelaras dan memantau pelaksanaan Petunjuk Prestasi Utama / Key Performance Indicator (KPI) bagi Bahagian KA.
- Menyelaras dan memantau aktiviti Quality Assurance Program (QAP) / National Indicator Approach (NIA) bagi Bahagian KA.
- Menyelaras dan memantau aktiviti-aktiviti inisiatif kualiti seperti ISO, Projek QA, KIK, Inovasi, EKSA dan sebagainya.
- Menyelaras pelaksanaan Program-program Khas seperti Program Kesihatan Orang Asli & Kesihatan Institusi
- Unit Pembangunan Profesyen Bertanggungjawab:
- Menyelaras peruntukan Modal Insan (LDP) Bahagian KA.
- Memantau, menyelia dan menyelaras pelaksanaan Continuous Professional Development (myCPD) anggota Bahagian KA.
- Memastikan setiap profesyen mencapai kompetensi asas yang selari dengan keperluan perkhidmatan melalui LDP.
- Merancang keperluan/unjuran sumber manusia di Bahagian Kesihatan Awam.
- Membantu menyelaras aktiviti kajian Bahagian Kesihatan Awam
Unit Kawalan Penyakit Bawaan Vektor
Objektif Unit
- Mengurangkan morbiditi dan mortality penyakit bawaan vektor supaya ianya tidak lagi menjadi masalah kesihatan awam di Malaysia
- Mencegah kejadian penyakit bawaan vektor di kawasan di mana tiada wabak pada masa kini
- Memastikan tiada kes hawar dan demam kuning di negara ini
- Mencegah kemasukan lain-lain penyakit bawaan vektor yang semakin penting seperti chikugunya, Kala-azar dan West Nile encephalitis
Unit Keselamatan & Kesihatan Pekerjaan [KPAS]
Pengenalan
- Unit Kesihatan Pekerjaan mula diwujudkan di Jabatan Kesihatan Negeri Terengganu pada 16 Jun 1997 dengan diketuai oleh seorang Pegawai Kesihatan Pekerjaan. Unit ini telah bergabung dengan Unit Kesihatan Alam Sekitar sebagaimana diarahkan oleh Kementerian Kesihatan Malaysia, dan dipanggil Unit Kesihatan Pekerjaan dan Alam Sekitar (KPAS)
Objektif Am
- Memberi perkhidmatan kesihatan komprehensif kepada golongan pekerja dengan penekanan kepada aspek promosi, pencegahan dan penjagaan kesihatan
- Mewujudkan persekitaran yang sihat dan kondusif kesihatan fizikal/mental masyarakat
Objektif Khusus
Kesihatan Pekerjaan
- Menjalankan program promosi kesihatan yang khusus mengikut keperluan persekitaran kerja bagi meningkatkan tahap kesihatan pekerja
- Menyediakan langkah-langkah pencegahan yang berkesan terhadap persekitaran tempat kerja
- Mengenalpasti dan merawat semua penyakit yang berkaitan dengan pekerjaan
- Memberi pendidikan kesihatan dan menanam kesedaran kepada pihak majikan dan pekerja mengenai tanggungjawab terhadap kesihatan dan keselamatan
- Mengawasi persekitaran tempat kerja melalui pemonitoran berterusan
Kesihatan Alam Sekitar
- Mempromosi persekitaran yang sihat dan bersih kepada masyarakat
- Menjalankan survelans hazad persekitaran dan menjalankan intervensi yang bersesuaian
Aktiviti Unit
Kesihatan Pekerjaan
- Program survelans
- Survelan kes penyakit pekerjaan, keracunan dan kecederaan
- Survelan kecederaan oleh alatan tajam
- Program kesihatan tempat kerja
- Jawatankuasa Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan
- Audit keselamatan dan kesihatan
- Penilaian risiko
- Promosi kesihatan pekerjaan
- Pemeriksaan dan saringan kesihatan
- Imunisasi Hepatitis B anggota kesihatan
- Pemeriksaan kesihatan anggota > 35 tahun
- Perkhidmatan klinik (kesihatan pekerjaan)
- Pengawasan perubatan anggota berisiko tinggi
- QAP-needle stick injury
Kesihatan Alam Sekitar
- Sanitasi alam sekitar
- Penilaian kesihatan persekitaran institusi berisiko tinggi
- Pusat Latihan Khidmat Negara (PLKN) - Merang, Cheneh
- Depot Tahanan Sementara (DTS) Imigresen, Ajil - Penjara Marang
- Pemeriksaan sanitari sekolah
- Perumahan / Ladang / Estet
- Penyiasatan aduan alam sekitar
- Pemantauan penyakit
- Penyakit berkaitan pencemaran udara (konjuntivitis, urti dan asthma) di klinik sentinel (Klinik Kesihatan Hiliran, Klinik Kesihatan Paka, Klinik Kesihatan Kijal)
- Pemeriksaan kesihatan anggota > 35 tahun
- Kesiapsiagaan menghadapi bencana contohnya banjir
- Penempatan sejahtera
Unit Pemakanan
Objektif Unit
Untuk meningkatkan taraf pemakanan masyarakat yang meliputi semua peringkat umur dari bayi sehingga warga tua melalui program dan aktiviti perancangan, pengawasan, pemulihan dan promosi pemakanan yang dijalankan.
Aktiviti Unit
Antara program-program pemakanan yang telah diwujudkan dan dijalankan ialah :
- Program Pengawasan Taraf Pemakanan Kanak-kanak Bawah Umur 5 Tahun
- Program Pemulihan Kanak-kanak Kekurangan Zat Makanan
- Program Pemulihan Pemakanan Ibu Mengandung Termiskin
- Program Pencegahan Anemia
- Program Bantuan Susu Tepung Penuh Krim
- Program Kawalan dan Pencegahan Gangguan Akibat Kekurangan Iodin
- Program Promosi Penyusuan Ibu
- Program Inisiatif Hospital Rakan Bayi dan Klinik Rakan Bayi
- Program Pengawasan Kod Tata Etika Pemasaran Makanan Bayi dan Produk Berkaitan
- Program Dapur Sihat Masyarakat
- Program Pengurusan Berat Badan
- Perkhidmatan Runding Cara Pemakanan
Unit Pendidikan Kesihatan
Pengenalan
Unit Pendidikan Kesihatan, Jabatan Kesihatan Negeri Terengganu ditubuhkan pada tahun 1979. Unit ini berperanan dalam pengurusan program-program promosi kesihatan, latihan, khidmat konsultasi promosi kesihatan, penyelidikan dan penyebaran maklumat menerusi media massa.
Objektif Unit
Objektif utama ialah untuk mencapai perubahan pengetahuan, sikap dan tingkah laku bagi tujuan meningkatkan kesihatan individu, keluarga dan masyarakat menerusi daya usaha sendiri melalui :
- Menanam minat masyarakat terhadap kepentingan kesihatan dan cara hidup sihat
- Meningkatkan kesedaran tentang langkah-langkah pencegahan penyakit dan memupuk sikap bertanggungjawab terhadap kesihatan sendiri
- Meningkatkan kesedaran tentang kemudahan-kemudahan yang ada dan menggalakkan penggunaan tersebut
- Meningkatkan iltizam terhadap kesihatan dan menggalakkan amalan cara hidup sihat
Unit Penguatkuasaan Kesihatan Awam [UIP]
Pengenalan
Penubuhan Unit Inspektorat dan Perundangan (UIP) adalah untuk mewujudkan satu struktur yang teratur dan mantap yang mampu menjalankan tugas-tugas penguatkuasaan dan pendakwaan di bawah undang-undang kesihatan awam dengan lebih profesional serta mempertingkatkan kualiti dan keberkesanan aktiviti penguatkuasaan undang-undang kesihatan awam.
Negeri Terengganu adalah terdiri daripada tujuh daerah dan setiap daerah mempunyai sekurang-kurangnya seorang PPKP (Penolong Pegawai Kesihatan Persekitaran) yang bertugas di Unit Penyiasatan dan Pendakwaan Pejabat Kesihatan Daerah. Setiap PPKP Unit Penyiasatan dan Pendakwaan Daerah bertanggungjawab menyelaras dan menjalankan aktiviti penguatkuasaan undang-undang kesihatan awam di daerah masing-masing.
Unit Inspektorat dan Perundangan diwujudkan di bawah Pengurusan Kesihatan Awam yang bertanggungjawab dalam membuat perancangan, pelaksanaan dan pemantauan aktiviti-aktiviti yang berkaitan dengan perundangan yang merangkumi Keselamatan dan Kualiti Makanan, Bekalan Air dan Kebersihan Alam Sekeliling, Kawalan Penyakit Berjangkit, Kawalan Penyakit Bawaan Vektor, Penyakit Tidak Berjangkit, Kesihatan Pekerjaan, Kawalan Hasil Tembakau dan Kesihatan Am.
Unit Kawalselia Radiasi Perubatan
Unit Kawalselia Radiasi Perubatan bertanggungjawab bagi memastikan penggunaan sinaran mengion untuk tujuan perubatan adalah selamat, efektif dan wajar. Ini dapat dilakukan melalui tiga kaedah iaitu melalui perlesenan, pemonitoran dan penguatkuasaan di bawah Akta Perlesenan Tenaga Atom 1984 (Akta 304) bagi maksud perubatan ke atas premis kerajaan dan swasta. Aktiviti yang dijalankan adalah:
- Melaksanakan pemonitoran dan penguatkuasaan terhadap Akta 304 bagi maksud perubatan untuk memastikan keperluan-keperluan perlesenan di bawah Akta 304 dipatuhi.
- Menyelaras dan merancang aktiviti-aktiviti program dan mengadakan kerjasama dengan agensi lain yang berkaitan.
- Menyediakan khidmat nasihat teknikal dan kepakaran dalam aspek keselamatan sinaran dan pematuhan Akta 304 kepada sektor kerajaan.